Có bao giờ bạn xem một bộ phim mà cảm thấy như chính mình đang sống trong câu chuyện đó? Không chỉ là rơi nước mắt hay mỉm cười theo nhân vật, mà là một cảm giác đồng cảm sâu sắc, như thể trái tim bạn đồng điệu với từng nhịp thở, từng nỗi niềm thầm kín của họ. Với tôi, đó mới là dấu ấn thực sự của một bộ phim tình cảm hay – những tác phẩm không đơn thuần kể chuyện, mà còn mở ra một không gian để ta nhìn thấy chính mình, với tất cả những yếu đuối, khát khao và bất toàn.
Tôi nhớ có lần xem “Marriage Story” (Câu chuyện hôn nhân), tôi đã khóc không phải vì thương hai nhân vật chính, mà vì tôi hiểu họ. Cảnh Nicole và Charlie cãi nhau kinh hoàng trong căn hộ cũ, bộc lộ tất cả sự tổn thương và thất vọng đã tích tụ bấy lâu, khiến tôi thấy nghẹn thở. Điều đáng nói là, bộ phim không đứng về phía ai. Nó cho ta thấy nỗi đau của cả hai: người vợ cảm thấy bản thân bị lu mờ, người chồng thì cho rằng mình đã cố gắng hết sức. Không có “kẻ xấu”, chỉ có hai con người tốt nhưng không thể tiếp tục bên nhau. Xem xong, tôi không buồn cho một cuộc hôn nhân đổ vỡ, mà buồn cho sự phức tạp của các mối quan hệ. Nó khiến tôi ngẫm lại cách mình giao tiếp, cách mình lắng nghe (hoặc không lắng nghe) những người thân yêu. Sự đồng cảm ở đây không đơn giản là thương xót, mà là khả năng thấy mình trong cả hai phía của một cuộc xung đột.
Rồi đến một bộ phim nhẹ nhàng hơn nhưng cũng day dứt không kém: “The Perks of Being a Wallflower” (Đặc quyền của kẻ đứng ngoài). Charlie, cậu bé nhút nhát với quá khứ chấn thương tâm lý, bước vào trường cấp 3 và tìm thấy sự kết nối với hai người bạn đặc biệt. Khi xem, tôi như sống lại thời niên thiếu với tất cả sự bối rối, nỗi sợ bị bỏ rơi và khát khao được thuộc về. Khoảnh khắc Charlie đứng trên chiếc xe tải băng qua hầm, giơ tay lên và cảm thấy mình “vô hạn”, tôi cũng thấy ngực mình nghẹn lại. Đó là cảm giác đồng cảm với sự cô đơn tuổi trẻ và niềm hạnh phúc tìm được những “mảnh ghép” của mình. Phim không chỉ nói về tình yêu đôi lứa, mà còn về tình bạn, tình thương và quá trình hàn gắn vết thương. Nó cho ta thấy, đôi khi sự đồng cảm lớn nhất là biết rằng mình không hề đơn độc trong những trải nghiệm tưởng chừng rất riêng tư ấy.
Điện ảnh châu Á, với sự tinh tế vốn có, cũng tạo ra những bức tranh đồng cảm đầy ám ảnh. “A Sun” (Ánh mặt trời) của Đài Loan là một ví dụ xuất sắc. Bộ phim xoay quanh một gia đình với những vết nứt và bi kịch chồng chất: đứa con trai nhỏ vào tù, đứa con lớn áp lực, người cha cứng nhắc và người mẹ âm thầm chịu đựng. Khi xem, tôi không chỉ thương các nhân vật, mà còn hiểu được sự bất lực của người cha, nỗi đau của người mẹ, và sự tuyệt vọng tìm đường cứu rỗi của những đứa con. Tình yêu trong phim này không lãng mạn, nó gai góc, đầy tổn thương và sai lầm. Nó buộc người xem phải đối diện với những mâu thuẫn trong chính gia đình mình, và đồng cảm với những góc khuất trong tâm hồn mỗi thành viên.
Vậy, điều gì khiến một bộ phim tình cảm hay có thể chạm đến mức độ đồng cảm sâu sắc như vậy? Từ góc nhìn của một người xem, tôi nhận thấy:
- Nhân vật phải thật: Họ không hoàn hảo. Họ ích kỷ, họ yếu đuối, họ mắc sai lầm và đôi khi hành xử rất đáng thất vọng. Chính sự “con người” ấy khiến ta dễ dàng thấy mình trong họ hơn là một nhân vật lý tưởng.
- Xung đột phải chân thực: Những mâu thuẫn không đến từ hiểu lầm ngớ ngẩn kiểu “tôi không nói, anh không hiểu”, mà từ sự khác biệt trong giá trị sống, kỳ vọng, hay những tổn thương từ quá khứ. Đó là những xung đột ta có thể bắt gặp ngoài đời.
- Không đưa ra bài học đạo đức rõ ràng: Phim hay thường không chỉ tay nói ai đúng ai sai. Nó trình bày mọi góc cạnh và để người xem tự cảm nhận, tự chiêm nghiệm. Điều này tôn trọng trí thông minh và trải nghiệm cá nhân của khán giả.
Khi một bộ phim làm được điều đó, nó vượt lên trên giải trí. Nó trở thành một công cụ để ta thấu hiểu bản thân và người khác hơn. Sau khi xem, ta có thể không nhớ từng tình tiết, nhưng cái cảm giác được thấu hiểu và thấu hiểu ấy sẽ ở lại rất lâu. Nó nhắc nhở chúng ta về sự phức tạp của trái tim con người, và rằng, trong tình yêu hay bất kỳ mối quan hệ nào, sự đồng cảm có lẽ là cầu nối vững chãi nhất.
Còn bạn, bộ phim nào đã từng khiến bạn đồng cảm sâu sắc đến mức day dứt không thôi?vlxx